Panter Kaleci 2: Top Yine Penaltı Noktasında

Spor psikolojisi çerçevesinden penaltı atışlarını inceleyen bir yazımda (Panter kaleci penaltıda ne yapar?) kalecilerin penaltı atışlarında ortada durmalarının penaltıyı kurtarma olasılığını artırdığını, fakat buna rağmen kalecilerin iki köşeden birine atlamaya daha meyilli olduklarını ele almış ve bunun psikolojik nedenlerini irdelemiştim. Bu yazıyla ilgili bana gelen yorumların çoğu şu soruyu içeriyordu: Kalecileri penaltı atışlarında dezavantajlı duruma sokan neredeyse otomatikleşmiş köşeye atlama davranışı karşısında kalecilerin yapacak hiçbir şeyi yok mu? Kalecilerin bu durumu lehlerine çevirebilecek (ya da en azından dezavantajı ortadan kaldıracak) bir stratejileri olup olmadığını düşünürken Gül penaltı atışlarıyla ilgili başka bir araştırmaya dikkatimi çekti. Bu araştırmanın sonuçlarını tartışmaya başlamadan önce lütfen aşağıdaki durumda ne yapacağınıza karar verin:

Aşağıdaki kaleye penaltı atacak olsanız kalenin ne tarafına vururdunuz?

(a) Soluna   (b) Sağına

Eğer "sağına" dediyseniz, üst düzey uluslararası turnuvalarda oynayan birçok profesyonel futbolcuyla aynı kararı verdiniz! Görmesi çok zor da olsa kalenin sağında daha çok alan var (soluna göre yaklaşık %2-2.5 daha fazla alan). Evet, bu ufacık (futbol kalesinde ortalama 10 cm'lik) fark penaltıcıların topu vurduğu tarafı belirliyor! Masters ve arkadaşlarının* Dünya Kupası, Şampiyonlar Ligi ve UEFA Kupasından derledikleri istatistiklere göre toplam 174 penaltı atışının 103'ü, yani yaklaşık %60'ı, daha geniş olan alana vurulmuş. Yani futbolcular penaltıların çoğunu kalecinin daha çok alan bıraktığı tarafa vuruyorlar!

Bu araştırmanın sonuçlarına göre futbolcular kalecinin tam ortada durmadığını fark etmeseler bile topu daha geniş olan tarafa vurmaya daha meyilliler. Kalenin uzunluğunun toplam 7.32 metre olduğu düşünülürse, bu 10 cm'lik farkı penaltıcıların bilinçli bir şekilde anlaması ve buna göre hareket etmesi gerçekten çok zor. Ama bu fark bilinçaltında penaltıcıların topu atacağı yönü belirliyor. Diğer bir deyişle penaltıcıların geniş olan tarafa vurma güdüsünün önüne geçmeleri çok çok zor! Tıpkı kalecilerin ortada durmak yerine köşeye atlama güdüsünün önüne geçmelerinin çok çok zor olduğu gibi.

Bu bulgulara göre kaleciler ne yapmalı peki? Penaltıcıyı yanıltmak için kalenin ortasından yaklaşık 10 cm solda ya da sağda durmalı; sonra da durduğu yerin tam tersine atlamalı.

Sizce bu strateji işe yarar mı?

Cevabınızı, yorumlarınızı ya da sorularınızı lütfen benimle paylaşın.

* Masters, R. S. W., Van der Kamp, J., & Jackson, R. C. (2007). Imperceptibly off-center goalkeepers influence penalty-kick direction in soccer. Psychological science, 18, 222-223.

Spor psikolojisine meraklıysanız bunlar da ilginizi çekebilir:
Panter Kaleci (!) Penaltıda Ne Yapar?
Durum Kötü Hocayı Gönderelim! Ya da...