Psikoloji literatüründeki en sevdiğim çalışmalardan biri
Walter Mischel'in lokum çalışmalarıdır. Dört-altı yaşındaki çocuklar bir odada
lezzetli bir lokum (ya da bazen kurabiye) ile başbaşa bıraklır. Deneyi yapan
kişi çocuğa isterse lokumu yiyebileceğini ama eğer sabrederse döndüğü zaman (15
dakika sonra) ona bir yerine iki lokum vereceğini söyler. Yani çocuk kısa vadedeki küçük ödülü (bir lokum) hemen alabilir, ya da kısa vadedeki ödülden vazgeçip uzun vadedeki daha büyük ödül (iki lokum) için bekleyebilir. Bazı çocuklar sabredemeyip bir lokuma razı olurken, kimisi
acılı bir mücadele ile iki lokum için dişini sıkar. Deneycinin geri gelmesini
beklerken sabredebilmek için odada oynayacak oyuncak arayan mı dersiniz,
lokumun bulut olduğunu düşünmeye çalışan mı dersiniz, uyumaya çalışan mı
dersiniz...
Manchester United taraftarının (ben dahil) bu sezonki çilesi
bana bu çalışmalara katılan çocukları hatırlatıyor. Matt Busby ve Sir Alex
Ferguson ile çeyrek asır çalışan Manchester United, uzun vadeli başarı için
gerekirse kısa vadede başarıdan vazgeçme kültürünü taşıyan bir kulüp. O yüzden
kısa vadede başarının kanıtlanmış adresi Mourinho yerine, takımda uzun süre
kalmayı kabul edecek David Moyes'i seçtiler. Kısa vadede başarı veya
başarısızlığın gösterge olmayacağını da düşündüklerinden olsa gerek 2-3 senelik
değil 6 senelik sözleşme koydular önüne. İlk günden de Moyes projesinin bedeli
herkesin zihnindeydi: Bir-iki sene herhangi bir kupa bile büyük bir başarı
olacaktı.
Henüz daha altı ay geçmişken kamuoyu ikiye bölündü. Moyes
gönderilmeli mi, kalmalı mı? Yukarıdaki satırlardan anlayacağınız üzere ben
kalmasından yanayım. Zaten sezon ortasında hocayı göndermenin çok da fayda
getirmediğini bu konuda yapılmış araltırmalar ışığında uzun uzun yazmıştım,
tekrar etmeye gerek yok. Moyes projesi uzun soluklu bir proje ve kısa vadede
bir-iki sene oyunun en tepesinde olmaktan feragat etmeyi gerektiriyor. Günümüz
futbolunda kısa vadede başarı istiyorsanız, bu işin uzmanlarını (Mourinho,
Ancelotti gibi) takımın başına getireceksiniz ve bir yazda 150 Milyon Euro'yu
yeni gelen hocanın istediği oyuncular için harcayacaksınız. Manchester United
bunun tersini yaptı. Uzun vadede Busby ya da Ferguson tipi büyük başarı için
önündeki iki sezonu boş geçmeyi göze aldı. Şu an bu projeden dönmenin kimseye
faydası olmaz.
Pekiyi, Moyes bu projeye iyi başlayabildi mi, doğru
hamleleri yaptı mı? Lafı uzatmayalım, bu soruyu bir sonraki yazıda ele alalım.
Şimdilik Manchester United taraftarına tavsiyem Mischel'in çalışmalarındaki
çocuklar gibi kendilerini oyalayacak bir şey bulmaları sezon sonuna kadar. Daha
doldurulacak çile var çünkü!!
Durum Kötü, Hocayı Gönderelim! Ya da...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder