31 Mayıs 2014 Cumartesi

Sör'den Futbolda Psikolojinin Rolüne Dair Dersler I: Oyuncularla İletişim

Sör Alex Ferguson geçtiğimiz Kasım ayında yayınlanan otobiyografisinde bir tam bölümü psikolojiye ayırmış. Heyecanla okdum. Modern futbolun en önemli isimlerinden birinin oyunda psikolojinin rolüne ilişkin görüşlerini Uzaktan Orta'da kayda geçirmek gerek.

Sör'ün ilk ve en önemli psikolojik prensibi oyunculara gerçekçi geri bildirim vermek. Formu düşen oyuncuya bunu doğrudan söylemek. Sör, oyuncuları motive etmek için sürekli övmenin uzun vadede işe yaramayacağını söylüyor. Performansları iyiyse iyi olduğunu, kötüyse de kötü olduğunu oyuncularına direkt olarak vakit geçirmeden söylemeyi tercih etmiş kariyeri boyunca.

Endüstri psikolojisi ve sosyal psikolojideki bazı araştırmalar Sör'ün fikrini destekliyor. Gerçekçi geri bildirim, içeriği olumlu da olsa olumsuz olsa uzun vadede performansı artırıyor. Yine çalışmaların önemine dikkat çektiği bir nokta olumsuz geri bildirimi verirken oyuncunun kendine olan güveninin zedelenmesine izin vermemek. Yani "sen kötü oyuncusun" mesajı yerine "bugün kötü oynadın" mesajını vermek. Sör de o çok ünlü haşlama seanslarında buna çok dikkat etmiş. Hatta bir adım ileri de gitmiş:  "Eleştiriyi cesaretlendirme ile dengeleme" diye tabir ettiği şekilde vermiş olumsuz geri bildirimlerini. "Bugünkü oyunun bir rezaletti..." demiş ama hemen ardından eklemiş "...senin ayarındaki bir oyuncuya göre."

Sör'ün önerilerine benim ekleyeceğim tek şey aynı hassasiyeti olumlu geri bildirim verirken de göstermek: Yani olumlu geri bildirimi oyuncunun performansına bağlamak, oyuncu olarak yeteneğine değil. "Bugün çok iyi iş çıkardın" demek, "Sen çok iyi bir oyuncusun" demek yerine. Yeteneğine dair üstüste övgüler alan oyuncular performansları düştüğü zaman ciddi bir özgüven kırılması yaşarlar. "Artık eskisi gibi iyi bir oyuncu değilim" kaygısına kapılırlar. Halbuki övgüyü performanslarına alan oyuncular, performansları düştüğünde bunun yeterince gayret göstermemekten kaynaklandığını düşünürler. Dolayısıyla başarılı olmak için daha çok gayret gösterip düşük performanstan daha çabuk kurtulurlar.

Tekrar Sör Alex Ferguson'ın yazdıklarına dönersek: Önemli bir uyarısı futbolcularla asla kavga çıkartacak bir ortama girmemek. Geri bildirim verirken oyuncuya karşı agresif bir tutum sergilemek oyuncunun kendini mağdur hissedip savunmaya geçmesine ve en kötüsü hocanın değil kendisinin haklı olduğuna inanmasına neden olur.

Sör'den derslere devam edeceğiz.

Bunlar da ilginizi çekebilir:
Hocalarin Takımda Operasyon Yapmasının Nedeni Pişmanlıktan Kaçmak Olabilir mi?
Durum Kötü, Hocayı Gönderelim! Ya da...

Hiç yorum yok: