Kuvvetli bir istatistiksel tahmin yapmak pekala mümkün. Öncelikle, teknik direktör dışında takım performansına etki ettiğini düşündüğümüz etkenleri belirlemek gerekiyor. Kadro büyüklüğü, oyuncuların kalitesi, sakatlıklar, cezalar, sezondaki maç sayısı, kulübün transfer bütçesi... Bu bilgileri rakamsal olarak ifade etmek mümkün. Örneğin takımın performansı için sezon boyunca topladığı puanı kullanabiliriz. Oyuncu kalitesini rakamsal olarak ifade etmek zor ama bir yöntem oyuncuların aldığı ücreti kalitenin bir göstergesi olarak kullanmak olabilir. Geçmiş birkaç sezona ait tüm bu verileri bütün takımlar için arşvilerden alacağız. Ardından eldeki verileri kullanarak takımın bir sezonda topladığı puanı tahmin etmek için istatistiksel bir model oluşturacağız. Yani yukarıdaki tüm etkenler ışığında takımların bir sezonda toplayabileceği puanı tahmin edeceğiz. Örneğin, kadrosunda 23 oyuncu olan, sezon boyunca 22 sakatlık ve 35 kart cezası yaşayan, lig dışında 8 ekstra maç (ülke ve kıta kupaları gibi) oynayan, 40 milyon TL transfer bütçesi olan ve oyuncularına ayda 1.7 milyon TL dağıtan bir takımın bir sezonda kaç puan toplaması beklenir? Bu şekilde hesaplayacağımız tahmini puanı takımın o sezonki potansiyeli gibi düşünmek mümkün. Eğer takımın o sezon topladığı puan bizim hesapladığımız tahmini puandan fazlaysa, takım potansiyelinin üstüne çıkmış demektir. Aradaki farkı teknik direktörün katkısı olarak düşünebiliriz. Yok eğer takımın sezon içindeki puanı modelimizin tahmin ettiği puanın altında kalıyorsa, takım potansiyelinin altında kalmış demektir. Aradaki fark bu defa teknik direktörün ne kadar başarısız olduğunun göstergesidir.
Adrian Bell ve arkadaşları* 2013 yılında yayımladıkları bir çalışmalarında tam da böyle bir model oluşturmuşlar. Modelleri 2004-05 ile 2008-09 arasında İngiltere Premier Lig'in beş sezonundaki sakatlık, ceza, oyuncu ücretleri, transfer harcamaları ve lig dışındaki ekstra maç sayısı verilerinden faydalanarak takımların puanlarını tahmin ediyor. Takımın modelin tahmin ettiği puanı ile gerçek puanı arasındaki farka bakarak da teknik direktörün ne kadar başarılı veya başarısız olduğunu hesaplamak mümkün oluyor. 2004 ile 2009 arasında performansı etkileyen önemli imkanlar ve imkansızlıklar dikkate alındığında takımlarını potansiyellerinin üzerine çıkaran teknik direktörlerin başında Alex Ferguson, Arsene Wenger, Jose Mourinho, David Moyes ve Sam Allardyce geliyor. Birkaç noktaya dikkat çekmek gerekiyor burada. Sürekli gönderilmesi gündemde olan Arsene Wenger'in koşullar dikkate alındığında çok iyi iş çıkardığı görülüyor. Pahalı transferlerle başarıya koştuğu iddia edilen Mourinho'nun da sadece pahalı transferlerin katkısına sığınmadığı, bunun ötesine geçip takımını ileri götürdüğünü görüyoruz. Manchester United'in David Moyes kararının çok da çılgınca olmadığını anlıyoruz. Son olarak da hiçbir zaman büyük takımlarda şans bulamamaktan hayıflanan Sam Allardyce yakınmaktan haklı gibi..
Madalyonun diğer yüzünde ise takımlarını potansiyellerinin altında bırakan hocalar var. Billy Davies, Bobby Robson ve Mick McCarthy bu dönemin en başarısız hocaları olarak göze çarpıyor.
Kulüplerin yeni teknik direktör seçerken ya da teknik direktörlerinin görevine son verirken, birkaç maçın yarattığı duygusal izlenimlere değil veriye dayalı bu tür modellere güvenmeleri çok daha iyi sonuçlar verir. Benzer yöntemlerden, bir futbolcunun transferine karar verirken, ücretini belirlerken, ya da takımda kimlerin forma giyeceğini belirlerken de faydalanılabilir.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Durum Kötü, Hocayı Gönderelim! Ya da...
Hocalarin Takımda Operasyon Yapmasının Nedeni Pişmanlıktan Kaçmak Olabilir mi?
* Bell, A., Brooks, C., & Markham, T. (2013). The performance of football club managers: Skill or luck? Economics and Finance Research, 1, 19-30.
1 yorum:
Bence katkıları yadsınamaycak kadar büyüktür katkıları.
Yorum Gönder