Taraftarız biz çekeriz cefa, iyi gününde kötü gününde, beraber ıslandık biz bu yağmurda, sen şampiyon olmasan da... Taraftar şarkıları çoğu zaman hem iyi hem de kötü tecrübeleri vurgular. Bu yönüyle gerçekçidir de. Çünkü sporda kazanma ve kaybetme bir aradadır. Hele ki günümüz takım sporlarında değişkenlik o kadar yüksek ki! Hafta sonunun muzafferleri bir bakmışsınız, çarşambanın mağlupları olmuş. Tabii ki bazı takımlar diğerlerinden daha fazla kazanır, bazıları daha fazla kaybeder ama istisnasız her taraftar mağlubiyeti sayısız kere yaşar.Peki, şimdi geriye dönüp taraftarı olduğunuz takımla ilgili belleğinizi şöyle bir yoklayın. Takımınızın hangi maçlarını daha ayrıntılı hatırlıyorsunuz?
Geçen hafta Psychological Science'da yayınlanan bir çalışmaya* göre, takımınızın kazandığı maçların ayrıntıları büyük ihtimalle dün gibi aklınızda! Ancak takımınızın kaybettiği maçları ancak hayal meyal hatırlayacaksınız. Fenerbahçe'liler son haftada kaçan şampiyonluk maçlarındaki gol pozisyonlarını değil 100 golü aştıkları şampiyonluğun gollerini daha net hatırlayacak. Beşiktaşlılar Londra'da Chelsea'yle dalga geçen Sergen'i dün gibi hatırlayacak ama Liverpool'dan birbirinin kopyası yedikleri goller için hafızaları o kadar doğru olmayacak. Galatasaray'lılar UEFA kupası finalindeki penaltı atışlarını birer birer canlandıracaklar ama Ali Sami Yen'de Chelsea'den yenen beş golün hafızalardaki görüntüsü karıncalı veya bozuk olacak.
Carolyn Breslin ve Martin Safer olumlu anılar için olan bu "taraflı" hatırlamayı beyzbol taraftarlarıyla yaptıkları bir çalışmada ortaya koymuşlar. Amerikan Beyzbol Ligi'nde 2003 ve 2004 senelerinde finali aynı iki takım oynamış: New York Yankees ve Boston Red Socks. 2003'de Yankees, 2004'de de Red Socks kazanmış. Breslin ve Safer de bu iki takımın taraftarlarına yaklaşık 4-5 yıl sonra, 2008'de, bu maçlarla ilgili çeşitli sorular sormuş: Maç kaç-kaç bitti? Nerede oynandı? İki takımın maçtaki başarılı atıcıları kimlerdi? vs. Yankees taraftarları kazandıkları 2003'teki maçı daha doğru hatırlarken, Red Socks taraftarları kazandıkları 2004'deki maçı daha doğru hatırlamış.
Bu yanlı hatırlamanın nedeni ne olabilir? Günlük hayatımızda tuttuğumuz takımın başarıları başarısızlıklarından daha çok aklımıza düşer. Nitekim Breslin ve Safer'in çalışmasında da her iki takımın taraftarı aradan geçen 4-5 yılda günlük hayatlarında kazandıkları maçı kaybettikleri maçtan daha çok anımsadıklarını belirtmişler. Bu sık anımsama tuttuğumuzun takımın başarıları ile ilgili ayrıntıları zihnimizde pekiştiriyor ve daha doğru olarak muhafaza etmemizi sağlıyor.
Uzun lafın kısası, Mustafa Denizli maçtan önce maçı kafasında oynatırdı, anlaşılan o ki sıkı taraftar da kazanılan bir maçtan sonra tekrar tekrar oynatıyor maçı zihninde...
* Breslin, C. W., & Safer, M. A. (2011). Effects of event valence on long-term memory for two baseball championship games. Psychological science, 22, 1408-1412.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Ağustos Sıcakları ve Spor Psikolojisi
Transfer Piyasasında Yapılan Dört Büyük Hata
Yan Hakemin Ofsaytla İmtihanı: Ofsayt Kararlarında Görsel Yanılmalar
Panter Kaleci (!) Penaltıda Ne Yapar?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder