Bir önceki yazımda "sessiz göz" fenomeninden bahsetmiştim. Sessiz göz, yani sporcuların gözlerini kaydırmadan direk hedefe odaklanmaları, hedefi tutturma şansını artırıyor.Tabii ki ilk akla gelen soru sessiz gözün performansı neden artırdığı. Nedenlerden biri çok ilginç. Vuruştan önce gözlerini hareket ettirmeden sürekli hedefe bakan sporcu hedefi daha büyük görüyor! Yanlış duymadınız, örneğin, serbest vuruş ya da penaltı kullanan futbolcu kaleyi daha büyük görüyor. Hedefi büyük görmek oyuncunun güvenini artırıyor ve vuruşun isabetli olma olasılığı yükseliyor.
Witt ve arkadaşları* Nisan ayında Psychological Science'da yayımladıkları bir çalışmada hedefi büyük görmenin performansı artırıcı etkisini test etmişler. Aşağıdaki resimde merkezde duran turuncu dairelerden hangisi daha büyük? Aslında iki dairenin büyüklüğü de aynı. Ancak göz sağdakini daha büyük görüyor.
Witt ve arkadaşları çalışmalarında bu yanılsamadan faydalanmışlar. Bir golf deliğinin çevresine projektörle daireler yansıtmışlar (Yandaki resimde turuncu daireleri golf deliği, etrafındakileri de yansıtılan daireler olarak düşünebilirsiniz). Deliğin etrafına büyük daireler yansıtmak deliğin daha küçük görünmesine, küçük daireler yansıtmak da deliğin daha büyük görünmesine sebep oluyor. Hedefin gerçek büyüklüğü aynı kalmasına rağmen, deneye katılan kişiler delik daha büyük göründüğünde %10 daha fazla isabetli vuruş yapmış. Profesyonel sporlarda maçların küçük farklarla kazanıldığı düşünüldüğünde oldukça çarpıcı bir bulgu.
Peki başarılı sporcular hedefi daha mı büyük görüyorlar? Henüz futbolda bu konuda bir çalışma yok. Ancak dart, beyzbol, Amerikan futbolu gibi diğer sporlarda yapılan çalışmalara bakılırsa cevap evet. İsabet oranı yüksek olan sporcular hedefi daha büyük görüyorlar.
Daha önceki bir başka yazıda görsel yanılsamaların yan hakem performansını nasıl etkilediğinden bahsetmiştim. Tüm bu bulguları bir araya getirdiğimizde görsel algı gibi çok temel bir psikolojik sürecin performans üzerinde küçümsenmeyecek bir etkisi olduğunu görüyoruz.
Umarım 2012 Avrupa Şampiyonasını keyifle takip ediyorsunuzdur :)
*Witt, J. K., Linkenauger, S. A., & Proffitt, D. R. (2012). Get me out of this slump! Visual illusions improve sports performance. Psychological Science, 23, 397-399.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Duran Topta Kaleyi Küçültmek
İddaa'cılar Dikkat! Kuponu Doldurmadan "Üstüne Uyumak" Lazım :)
Aslında Herkes Skor Yazarı: Sonucu Bilmenin Maç Yorumu Üzerine Etkileri
Teknik Direktörün Başarısı Yüzünden Okunur
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder