Olimpiyat zamanı. Dört yılda bir futbolun pabucunun dama atıldığı yegane 15 gün. Bu iki hafta boyunca futbol sadece yarışma dallarından biri. Hem de fiyakası düşük olanlarından. Hulk'lu, Neymar'lı, Leandro Damiao'lu Brezilya'nın bile gözümüzü kaydırmasına müsaade yok. Phelps'lere, Franklin'lere, Bolt'lara, Blake'lere odaklanılacak. Britanyalıların kürek sevgisine ortak olunacak, trambolin kuralları yeniden öğrenilecek...
Olimpiyatların en sevdiğim kısımlarından biri ödül seramonisi. Sadece kazananın değil ilk üçün bir arada onurlandırılması (Yeri gelmişken futbolda sadece Dünya Kupası ve Olimpiyatlarda uygulanan bronz madalya maçının Avrupa Şampiyonası ve Şampiyonlar Ligi'nde de uygulanması taraftarı olanlardanım). Bu madalya törenlerinde veya yarışların hemen bitişinde hep dikkatimi çeken (eminim sizin de dikkatinizi çekmiştir) bir şey olmuştur. Bronz madalya kazanan sporcu, gümüş madalya kazanan sporcudan daha mutlu olur genelde. Neden? Nasıl oluyor da yarışmayı kazanmayı kılpayı kaçıran ve ikincilik onurunu alan sporcu üçüncü kadar mutlu olamıyor?
Sorunun cevabı gümüş ve bronz'u kazanan sporcuların o anki psikolojilerinin birbirinden farklı olmasında yatıyor. Örneğin 100 metre finali koşulup bittiğinde üçüncü olduğunu öğrenen sporcunun duygu ve düşüncelerini "Oh be, madalya sıralamasına girebildim, bunu da alamayabilirdim" şeklinde özetlemek mümkün. Gümüşü kazananın psikolojisini şekillendiren hisler ise daha çok "Ah, eğer çıkışta şu hatayı yapmasaydım, tempomu biraz daha korusaydım, altını alacaktım" oluyor. Buna sosyal psikolojide "gerçeğe ters düşerek düşünme"* deniyor. Bu düşünce tarzı yüzünden, gümüş madalya kazanan sporcular yarış sırasında yaptıkları hatalara ve bu hataların nasıl altın madalyaya mal olduğuna odaklanıyorlar. Bu da, gümüş madalya kazanan sporcuların bronz kazananlara göre daha az mutlu olmasına neden oluyor; üstelik gümüş kazananlar daha başarılı olduğu halde!
Ben bu satırları yazarken toplam 302 madalyanın 138'i sahibini bulmuştu. Kalan madalyaları izlerken gümüşü ve bronzu kazananların yarış bitişindeki ve podyumdaki yüz ifadelerini ve röportajlarını bir de bu gözle izleyin...
* Medvec, V. H., Madey, S. F., & Gilovich, T. (1995). When less is more: counterfactual thinking and satisfaction among Olympic medalists. Journal of personality and social psychology, 69, 603-610.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Duran Topta Kaleyi Küçültmek
İddaa'cılar Dikkat! Kuponu Doldurmadan "Üstüne Uyumak" Lazım :)
Aslında Herkes Skor Yazarı: Sonucu Bilmenin Maç Yorumu Üzerine Etkileri
Teknik Direktörün Başarısı Yüzünden Okunur
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder